U bent toe aan een volgende stap in uw relatie: u gaat samenwonen. Of de één nu bij de ander intrekt, of dat u besluit samen een huis te kopen of te huren, het is goed om afspraken over het samenwonen door een notaris vast te laten leggen op papier. In tegenstelling tot gehuwden en geregistreerde partners regelt de wet voor samenwoners namelijk weinig tot niets. En dat kan in de praktijk zo zijn gevolgen hebben. De vastlegging van uw afspraken wordt een samenlevingscontract of samenlevingsovereenkomst genoemd.
Bij aanvang van de samenwoning is het nuttig om afspraken vast te leggen over bijvoorbeeld de eigendom van de inboedel (wat is van u samen en wat niet?) en ieders bijdrage in de kosten van de huishouding. Ook kan het een belangrijk document zijn wanneer u een woning wilt huren, kopen en/of bij het afsluiten van een hypotheek of levensverzekering. Trekt u bij uw partner in die alleen eigenaar is van de woning en dat ook wil blijven? In het samenlevingscontract kunt u er niet voor zorgen dat het huis van u samen wordt. Wel kunt u er afspraken in vastleggen dat u meedeelt in de waardestijging van het huis vanaf het moment dat u samenwoont en ook geld “in het huis stopt”.
Mocht u uit elkaar gaan, dan is een samenlevingscontract ook van belang. Niet alleen omdat daarin vastgelegd kan worden wat van wie is, zodat u beiden recht heeft op teruggave van dat wat u heeft ingebracht (geld, inboedel), maar ook omdat in het contract afspraken worden opgenomen over het recht om in de woning te blijven wonen.
Echt heel belangrijk wordt het hebben van een samenlevingsovereenkomst als een van u beiden komt te overlijden. Door het zogenaamde verblijvingsbeding kunt u in het contract laten vastleggen, dat bij overlijden van een van u het gezamenlijk bezit volledig overgaat naar diegene van u die achterblijft. U kunt hierbij denken aan de gezamenlijk aangekochte woning en inboedel. De langstlevende kan dan in het huis blijven wonen, voorzien van inboedel. Op deze manier vererft het aandeel van de overledene niet aan zijn/haar familie, maar gaat het aandeel direct naar de partner. Volgens de wet erven samenwoners niet automatisch van elkaar. Wanneer u overlijdt, gaan uw eigen bezittingen naar uw familie en niet naar uw partner. Wilt u dat uw partner (tevens) uw erfgenaam wordt, dan dient u een testament op te maken, waarin u dit vastlegt. Als uw partner van u erft, dan kan het voor de vrijstelling van erfbelasting en het percentage belasting dat betaald moet worden (voor het bedrag boven de vrijstelling), een groot verschil maken of u wel of geen samenlevingscontract hebt. Zonder samenlevingscontract is slechts een klein bedrag vrijgesteld van erfbelasting en wordt boven dit bedrag 30 tot 40% belasting geheven. Met samenlevingscontract geldt er een vrijstelling tot een vele malen groter bedrag en wordt er boven dit bedrag 10 tot 20% belasting betaald. De Baarnse notarissen kan u er het fijne van vertellen.
Tenslotte is een samenlevingsovereenkomst meestal nodig om als partner in aanmerking te komen voor het partnerpensioen of nabestaandenuitkering. Zonder samenlevingsovereenkomst zal het pensioen als u komt te overlijden vaak niet als partnerpensioen aan uw partner worden uitgekeerd. Het gevolg is dat in dat opzicht uw partner onverzorgd achterblijft.
De Baarnse notarissen adviseert u bij het opstellen van uw samenlevingsovereenkomst en testamenten en maakt er maatwerk van.
